Testosteron a pigmentacja włosów
Kolor włosów zależy od proporcji i ilości dwóch głównych typów melaniny: eumelaniny (czarno-brązowej) i feomelaniny (czerwono-żółtej). Choć wydawałoby się, że przy takim samym nasyceniu eumelaniną włosy powinny wyglądać identycznie niezależnie od płci, w rzeczywistości mężczyźni często mają ciemniejsze włosy od kobiet. Istnieją ku temu konkretne biologiczne powody, a jednym z kluczowych czynników jest testosteron.
1. Rola testosteronu w syntezie melaniny
Testosteron, a dokładniej jego aktywniejsza forma dihydrotestosteron (DHT), wpływa na pigmentację włosów na kilku poziomach:
- Reguluje aktywność tyrozynazy – Tyrozynaza to enzym kluczowy w produkcji melaniny. DHT może zwiększać jego ekspresję w cebulkach włosowych, co prowadzi do intensywniejszej syntezy eumelaniny.
- Stymuluje MITF (Microphthalmia-associated Transcription Factor) – MITF jest czynnikiem transkrypcyjnym kontrolującym rozwój i funkcjonowanie melanocytów. Aktywacja MITF pod wpływem androgenów może zwiększać produkcję pigmentu.
- Zmienia cykl wzrostu włosa – Testosteron wpływa na długość fazy anagenu (wzrostu), co może skutkować dłuższą kumulacją melaniny w łodydze włosa.
Te procesy sprawiają, że włosy u mężczyzn mają większą zawartość pigmentu, nawet jeśli ogólny poziom eumelaniny w organizmie nie różni się znacząco od kobiet.
2. Testosteron a struktura włosa
Nie tylko ilość pigmentu wpływa na postrzegany kolor włosów – istotna jest również ich grubość i struktura, które także są modulowane przez androgeny.
Mężczyźni mają grubsze włosy – Testosteron stymuluje produkcję keratyny i zwiększa średnicę trzonu włosa. Większa grubość włosów sprawia, że melanina jest bardziej skoncentrowana na jednostkę objętości, co optycznie przyciemnia włosy.
Wpływ na przejrzystość łodygi – Grubsze włosy mniej przepuszczają światło, co redukuje efekt rozjaśnienia wynikający z odbicia światła od wnętrza włosa.
To dlatego mężczyźni mogą mieć wizualnie ciemniejsze włosy niż kobiety, nawet jeśli ilość melaniny w pojedynczym włosie jest porównywalna.
3. Kontrasty hormonalne: estrogen vs. testosteron
Estrogeny, dominujące u kobiet, mają odwrotny efekt w porównaniu do testosteronu:
- Mogą nieco hamować produkcję melaniny, choć efekt ten nie jest tak silny jak w przypadku androgenów.
- Sprawiają, że włosy są cieńsze, co powoduje lepsze rozpraszanie światła i optyczne rozjaśnienie.
- Wpływają na dystrybucję pigmentu, prowadząc do większej ilości refleksów, zwłaszcza w jasnych warunkach oświetleniowych.
Dlatego kobiety miewają częściej jaśniejsze włosy o większym stopniu rozproszenia barwnika, nawet jeśli ich organizm produkuje podobną ilość eumelaniny, jak przykładowy organizm męski.
4. Konsekwencje zjawiska
Androgenowe przyciemnienie włosów – W okresie dojrzewania, gdy poziom testosteronu rośnie, włosy wielu chłopców ciemnieją. Jest to szczególnie widoczne u osób, które w dzieciństwie miały blond lub jasnobrązowe włosy.
Łysienie androgenowe – DHT, choć początkowo wspiera melanocyty, z czasem prowadzi do miniaturyzacji mieszków włosowych, co może powodować utratę włosów u mężczyzn. Charakterystyczne jest to, że włosy na skroniach i czubku głowy są bardziej wrażliwe na DHT niż te na bokach głowy.
Pigmentacja zarostu – Testosteron nie tylko stymuluje wzrost zarostu, ale też często sprawia, że broda i wąsy są ciemniejsze niż włosy na głowie, nawet jeśli ich ogólne nasycenie eumelaniną jest podobne.
Testosteron a pigmentacja włosów – temat, który ponownie wytrąca nas z wygodnego myślenia o stałych typach kolorystycznych we współczesnej analizie kolorystycznej. Dlaczego? Bo kolory na człowieku nie są dziełem przypadku – a przyczyn ich powstawania jest wiele. Jedną z nich jest właśnie wpływ testosteronu na nasycenie ciemnymi pigmentami eumelaniny.
Przykład? Spójrzmy na pana Piotra „Polo” Przywarskiego. Na co dzień – czarnobrody, opalony. Jednak gdy przyjrzymy się bliżej, jego tęczówki mieszczą się w przedziale „mieszane-jasne” według skal antropometrycznych. A jego włosy? W stanie suchym również prezentują co najwyżej średnie nasycenie ciemnymi eumelaninami. Czy to znaczy, że pan Piotr jest trochę „zimą”, a trochę „latem”? Nie odpowiem – podyskutujmy!
(Wszystkie prezentowane zdjęcia pochodzą z profilu instagramowego piotrpoloprzywarski.)
Podsumowując, różnice w pigmentacji włosów między mężczyznami i kobietami wynikają między innymi z pro-melanogennego działania testosteronu, który dodatkowo pogrubia i wzmacnia strukturę włosa u mężczyzn; jak również z przeciwnego działania estrogenów u kobiet.
To dlatego, nawet przy podobnym poziomie eumelaniny, mężczyźni częściej mają wizualnie ciemniejsze włosy niż kobiety. Ponownie biochemia z fizyką wyjaśniają rzeczy niezrozumiałe we współcześnie uprawianej analizie kolorystycznej.
Pięknego dnia!
Zapraszam na stacjonarne konsultacje kolorystyczne:
---
Arsenic.pl Aleksandra Galiszkiewicz
